Nadine over de veranderingen in jeugdzorg en strafrecht in Nederland
Samenkomen om het verschil te maken - Nadine
Met meer dan 20 jaar ervaring in jeugdzorg heeft Nadine veel gezien op het gebied van zorg voor kwetsbare jongeren. Samen met Brian Esselaar richtte ze EHdK op met als doel om onder andere jeugdzorg te verbeteren. In dit interview deelt ze haar inzichten over de veranderingen in jeugdzorg sinds 2007. Ook vertelt ze hoe het programma Jeugd en Veiligheid Oost-Nederland ons met het eerste been in de toekomst zet.
Het programma, dat in Oost-Nederland is gestart, streeft ernaar jeugdcriminaliteit te voorkomen door gemeenten en jeugdstrafrechtpartners te verbinden. Nadine laat zien waarom programma’s zoals deze zo belangrijk zijn en welke impact het maakt voor jongeren, gemeenten en professionals.
Decentralisatie: een verschuiving met gevolgen
“In 2007 werkte ik nog nauw samen met het ministerie voor de inkoop van zorg voor jongeren binnen de strafrechtketen,” begint Nadine. “Het ministerie was toen verantwoordelijk voor zowel de uitvoering van de jeugdstrafrechtketen als de jeugdhulp die voor deze jongeren wordt ingezet. De lijnen waren kort en de zorg was minder versnipperd. De beschikbaarheid van zorg was in die tijd minder problematisch.”
Met de decentralisatie van 2015 veranderde dit echter ingrijpend. Gemeenten kregen de verantwoordelijkheid voor de zorg, inclusief die voor jongeren binnen het strafrecht. “Het idee was dat gemeenten, door hun nabijheid en kennis van de lokale context, beter maatwerk konden leveren,” legt Nadine uit. “Het programma Jeugd en Veiligheid Oost-Nederland speelt hierop in door strafrechtelijke partners en gemeenten te verbinden, met als doel jeugdcriminaliteit te voorkomen en jongeren te ondersteunen.”
De vergeten groep
Hoewel de decentralisatie bedoeld was om de hulp en ondersteuning voor jongeren en hun gezin te verbeteren, werd een bijzonder kwetsbare groep jongeren vaak over het hoofd gezien: jongeren in de strafrechtketen. “Deze jongeren vormen slechts 3% van de totale doelgroep binnen jeugdzorg, maar kampen vaak met complexe problemen,” zegt Nadine. “Gemeenten hebben meer ervaring met vrijwillige jeugdhulp en minder met de forensische zorg en de strafrechtketen, waardoor deze jongeren vaak niet de gewenste ondersteuning krijgen die ze nodig hebben.”
Nadine benadrukt dat het niet alleen gaat om het bieden van zorg, maar ook om het voorkomen van jeugdcriminaliteit. “Het programma Jeugd en Veiligheid Oost-Nederland helpt hierbij door de samenwerking tussen zorg en strafrecht te verbeteren en ervoor te zorgen dat deze jongeren de zorg krijgen die ze verdienen, nog voordat ze in het strafrecht terechtkomen.”
Het belang van samenwerking
Nadine ziet samenwerking tussen gemeenten en de strafrechtketen als essentieel voor succes. “Gemeenten hebben nu de verantwoordelijkheid voor jeugdzorg, maar missen vaak de expertise om forensische zorg goed in te kopen,” vertelt ze. “Hier komt de samenwerking met strafrechtelijke partners in beeld. Jeugd en Veiligheid Oost-Nederland richt zich op het versterken van deze samenwerking.”
Ze wijst er verder op dat preventie ook een belangrijke rol speelt in het programma. “Gemeenten werken al met wijkteams om vroegtijdig in te grijpen en schooluitval te voorkomen, een belangrijke voorspeller van crimineel gedrag. Maar we moeten ook zorgen dat er een naadloze overgang is na straf want ook daarna is er nog hulp en ondersteuning nodig. Het programma zoekt met de partners naar de juiste structuur om dit mogelijk te maken.”
Een toekomstgerichte visie
Wat is er nodig om de huidige uitdagingen aan te pakken? “We moeten een robuuste samenwerking tussen gemeenten – sociaal domein én openbare orde en veiligheid – en de jeugdstrafrechtpartners opbouwen,” zegt Nadine met overtuiging. “Dit betekent dat gemeenten niet alleen verantwoordelijk zijn voor de hulp en ondersteuning in preventief kader, maar ook tijdens een maatregel en de nazorg. Dit vraagt om diepere kennis van de doelgroep en een gezamenlijke aanpak.”
Het programma Jeugd en Veiligheid Oost-Nederland biedt hiervoor concrete handvatten. “We brengen alle betrokken partijen samen, van politie tot zorginstellingen, om jongeren na hun straf een nieuwe kans te geven op een beter leven,” zegt Nadine. “Door krachten te bundelen, voorkomen we dat jongeren uit het systeem vallen en bieden we hen de juiste begeleiding om hun leven opnieuw op te bouwen.”
Waarom dit werk belangrijk is
Voor Nadine is het werken aan de verbinding tussen strafrecht en zorg meer dan een professionele opdracht; het is haar persoonlijke missie. “Nederland is uniek,” vertelt ze. “Zelfs na het plegen van een strafbaar feit krijgen jongeren hier een tweede kans. We straffen, maar we bieden ook hulp. Die balans tussen recht en zorg is cruciaal, en dat is waar ik me elke dag voor inzet. We moeten verder kijken dan straf of zorg alleen. Deze jongeren verdienen meer. Door samen te werken, kunnen we hen een betere toekomst bieden.”
De weg vooruit met Jeugd en Veiligheid Oost-Nederland
Het programma Jeugd en Veiligheid Oost-Nederland is ontwikkeld door en voor beleidsmakers en zorgprofessionals die betrokken zijn bij het voorkomen van jeugdcriminaliteit. “De komende jaren zullen in het teken staan van samenwerking,” voorziet Nadine. “Alleen door onze expertise te bundelen, kunnen we de juiste zorg bieden aan de meest kwetsbare jongeren. Dit programma biedt een duidelijk pad naar een inclusieve samenleving waarin we jongeren een échte kans op een nieuwe toekomst geven.” Wil je op de hoogte blijven van dit programma? Dan kun je het LinkedIn netwerk volgen.
Wil je meer weten of zelf aan de slag gaan?
Neem contact op met EHdK-collega Nadine de Kort-Biekart.